ආර්ථික

මේ වන විට වෙළඳපොලේ සුදු සීනි කිලෝවක මිල රුපියල් 200.00 ඉක්මවා ගොස් ඇත.

මේ ඉතා පැහැදිළි කළුකඩ මිලක් වන අතර සිදුවන ගසාකෑම ගැන වගකිව යුතු පාර්ශව ක්‍රියාකරන බවක්ද පෙනෙන්නට නැත.

පාරිභෝගික ජනතාව චෝදනා කරන්නේ සීනි කිලෝවක සිල්ලර මිල ඇතැම් වෙළඳසැල් වල රුපියල් 210 තෙක් ඉහළ ගොස් ඇති බවය.

පසුගිය සතියේ සීනි කිලෝවක මිල රුපියල් 160 පැවැති අතර ඒ අනුව සතියක් තුළ සීනි කිලෝවක් රුපියල් 50 කින් පමණ ඉහළ ගොස් ඇති බව පැහැදිළිය. මේ අයුතු ලාභ අපේක්ෂාවෙන් සිදුකරන සංවිධානාත්මක මිල ඉහළ දැමීමක් බවට පැහැදිළි සැකසංකා මතුවෙයි. ඒ කුප්‍රකට සීනි බදු වංචාව නිසාය.

වත්මන් ආණ්ඩුව ආනයනික සීනි කිලෝවක් සඳහා වූ රුපියල් 50.00 බද්ද , ශත 25 ක් දක්වා අඩු කරන ලදී. එනම් රුපියල් 49.75 ක බදු අඩු කිරීමක් සිදුකරන ලදී. ඒ , තුල මහා පරිමාණ සීනි ප්‍රමාණයක් වෙළඳුන් කිහිපදෙනෙකු විසින් ආනයනය කරගත් බවත්, අදාළ බදු සංශෝධනය නිසා රාජ්‍ය ආදායමට රුපියල් බිලියන 15.9 ක් පාඩුවූ බවත් මාධ්‍ය වාර්තා අනාවරණය කෙරිණ.

එවැනි පසුබිමක පාරිභෝගික ආරක්ෂණ රාජ්‍ය අමාත්‍ය ලසන්ත අලගියවන්න උපුටා දක්වමින් මාධ්‍ය වාර්තා සඳහන් කරන්නේ, තොග වෙළඳුන් සීනි මිල ඉහළ දැමීම අපරාධයක් බවත් මේ වන විට ඔවුන් සීනි කිලෝවකින් රුපියල් සීයක පමණ ලාභයක් ලබන බවත්ය.

මෙය ඉතා අසාධාරණ බව කී අමාත්‍යවරයා දඩ මුදල් වැඩි කිරීමේ නීතිය ස්ථාපිත වීමට පෙර අධික ලාභයක් ලැබීමේ අරමුණින් වෙලදුන් මේ සඳහා පෙළඹී ඇතැයි ද සඳහන් කළේය.

අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ වැඩි මිලට විකුණන පුද්ගලයන්ට එරෙහිව දඩ මුදල් වැඩි කිරීමේ ගැසට් නිවේදනය මේ වන විට නිකුත් කර ඇතත් පාර්ලිමේන්තුවේ පළමු වර කියවීමට යොමු කර ඉන්පසුව එය නීතියක් බවට පත් වීම ප්‍රමාද වී ඇති නිසා තමන්ටද කරන්න දෙයක් නැතැයි ඔහු තවදුරටත් කියා ඇති බවත් වාර්තා කර තිබේ.

ප්‍රශ්නය ඇත්තේ, මේ ටික කියන්න පාරිභෝගික කටයුතු සම්බන්ධ අමාත්‍යවරයෙක් මොකටද යන්නය. මේ දේවල් මෙසේ සිදුවන්න පාරිභෝගික ආරක්ෂණ අධිකාරියක් මොකටද යන්නය. අවසන් වශයෙන් මෙතරම් දුෂ්කර මොහොතක ව්‍යාපාරික මාෆියාවෙන් ජනතාව රැකගන්න බැරි ආණ්ඩුවක් මොකටද යන්නය.

ජාතික මට්ටමේ ගෑස් හිඟයක් සම්බන්ධව දැඩි ආණ්ඩු හිතවාදී සමාජ මාධ්‍ය වෙබ් අඩවි අනතුරු අඟවයි.

ඊට අනුව, ලාෆ් ගෑස් සමාගම විසින් ගෑස් බෙදා හරින මාබිම මධ්‍යස්ථානය අද (28) දින සිට වසා තබන බව එහි සේවකයන්ට දන්වා ඇති බව දැඩි ආණ්ඩු හිතවාදී වෙබ් අඩවියක් වන ලංකා සී නිව්ස් කරයි.

අදාළ පුවතේ දැක්වෙන ආකාරයට එම සමාගමේ හම්බන්තොට ගෑස් පර්යන්තය ද පසුගිය සිකුරාදා දිනයේ සිට වසා දමා තිබේ.

එහි වැඩිදුරටත් මෙසේද සඳහන් වෙයි.

එම සමාගම නැවතත් ලබන පළමු වන දා සිට මා බිම පර්යන්ත විවෘත කිරීමට සැලසුම් කර තිබෙන බවද සේවකයනට දන්වා තිබේ.

ජාත්‍යන්තර ගෑස් මිල ගණන් ඉහළ දැමීම හේතු කරගෙන ගෑස් ආනයනය නතර කරන බව එම සමාගම දැනුම් දී තිබිණි.

කෙසේ වෙතත් ගෘහස්ථ ගෑස් සිලින්ඩර පිරවීම නතර ගෑස් යොදා සිදුකරන වෙනත් සේවාවන් අඛණ්ඩව සැලසීමට එම සමාගම කටයුතු කරමින් සිටී.

2020 වසර තුළ දී පසුබෑමකට ලක් වූ ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය රාජ්‍ය මූල්‍ය සහ මුදල් උත්තේජක ක්‍රියාමාර්ගවල සහායෙන් ක්‍රමයෙන් යථා තත්ත්වයට පත්වෙමින් තිබෙන බව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව පවසයි. මහ බැංකුව විසින් නිකුත් කරන ලද නිවේදනයක මේ සමබන්ධයෙන් වැඩිදුරටත් මෙසේ සඳහන් වේ.

ජනලේඛන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ඇස්තමේන්තු අනුව, 2021 පළමු කාර්තුව තුළ දී ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය සියයට 4.3ක වාර්ෂික ලක්ෂ්‍යමය මූර්ත වර්ධනයක් වාර්තා කරමින් අපෙක්ෂිත ප්‍රමාණයට වඩා වේගවත් යථා තත්ත්වයට පත්වීමක් පෙන්නුම් කළේය.

පසුගිය වසරේ අනුරූප කාර්තුවේ දී දක්නය ලද තියුණු සංකෝචනය වීමද හේතුවෙමින් 2021 වසරේ දෙවන කාර්තුව තුළ දී ආර්ථිකය ඉහළ වර්ධනයක් වාර්තා කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

කොවිඩ්-19 වසංගතය නැවත ව්‍යාප්තවීම සහ ඒ ආශ්‍රිතව ගනු ලබන වසංගත තත්ත්වය වැළැක්වීමේ ක්‍රියාමාර්ග හේතුවෙන් දේශීය ආර්ථික කටයුතුවලට ඇති විය හැකි බාධා මගින් 2021 වසරේ දෙවන භාගය තුළ දී ආර්ථිකය යථා තත්ත්වයට පත්වීම තරමක දුර්වල වීමට ඉඩ ඇත.

කෙසේ වුවත්, කොවිඩ්-19 ඒන්නත් කිරීමේ ජාතික වැඩසටහන සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ තෝරාගත් සංචරඛ සීමා පමණක් පැනවීමේ රජයේ උපායමාර්ග සමග ඉදිරි කාලය තුළ දී ආර්ථික ක්‍රියාකාරිත්වය තිරසාරව පවතිනු ඇතැයි අපේක්ෂා ‌කෙරේ.

පවත්නා දර්ශක සහ පුරෝකථනවලට අනුව 2021 වසර තුළ දී මූලර්ත ආර්ථිකය සියයට 5කට වඩා ඉහළ අගයකින් වර්ධනය වනු ඇති අතර මැදි කාලීනව ඒම වර්ධන වේගය තිරසාරව පවත්වාගත හැකි වනු ඇත.

(අද දෙරණ )

ශ්‍රී ලංකාවේ බැංකු පද්ධතිය මේ වනවිට දැඩි අවදානමකට ලක්ව ඇති බව ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය වර්ගීකරණය ආයතනයක් වන ෆිච් රේටිං ආයතනය අනාවරණය කර ඇත.

ෆිච් රේටිං ආයතනය නිකුත් කර ඇති නවතම වාර්තාවක සඳහන් වන්නේ විදේශ විනිමය මගින් රජය විශාල වශයෙන් නිකුත් කර ඇති සුරැකුම්පත් ප්‍රමාණය හා ප්‍රාග්ධනය දුර්වල වීම නිසා මෙම තත්වයට පත්ව ඇති බවය.

2020 වසර අවසාන වනවිට ශ්‍රී ලංකාවේ බැංකු පද්ධතිය සතුව ඇති වත්කම් වලින් තුනෙන් එකක් රජයට විවෘත වී ඇති බවද සඳහන් කරන එම වාර්තාව දේශීය බැංකු රජයේ සුරැකුම්පත් මිලදී ගැනීම් හරහා විදේශ විනිමය වෙළෙඳපොළ විවෘත වී ඇතැයිද කියා සිටියි.

වැඩිදුර තොරතුරු සඳහා සබැඳිය පහත දැක්වෙයි.

Large Sri Lankan Banks Most Exposed to Sovereign Risk

එළඹෙන සඳුදා, එනම් අගෝස්තු 23 වනදා සිට පාන් ඇතුලු බේකරි නිෂ්පාදන මිල ඉහළ නැංවීමට සමස්ත ලංකා බේකරි හිමියන්ගේ සංගමය තීරණය කර තිබේ.

ඒ අනුව පාන් ගෙඩියක මිල රුපියල් 05කින් ඉහළ දැමීමටත්, අනෙකුත් බේකරි නිෂ්පාදන ද රුපියල් 10කින් වැඩි කිරීමටත් එම සංගමය තීරණය කර ඇත.

මේ අතර කේක් කිලෝවක මිල ද රුපියල් 100කින් ඉහළ දමා ඇත.

එන සතියේ පටන් සාමාන්‍ය පාන් ගෙඩියක මිල රුපියල් 10 කින් ඉහළ දැමීමට සමස්ත ලංකා බේකරි හිමියන්ගේ සංගමය තීරණය කර ඇති බව ආණ්ඩු හිතවාදි සී නිව්ස් වෙබ් අඩවිය වාර්තා කරයි.

ඊට අනූව සංගමයේ සභාපති සභාපති එන්.කේ. ජයවර්ධන පෙන්වා දෙන්නේ තිරිඟු පිටි කිලෝවක මිල රුපියල් 18 කින් ඉහල දැමීම හේතුවෙන් මෙම පියවර ගත් බවය.

මීට පෙර ඉන්ධන මිල වැඩි කිරීම නිසා පාන් හැර සෙසු බේකරි නිෂ්පාදන මිල රුපියල් 5-10ත් අතර ප‍්‍රමාණයකින් ඉහළ දසන ලද බවද බේකරි හිමියන්ගේ සංගමයේ සභාපති පවසා ඇත.

ශ්‍රී ලංකාව සහ චීන සංවර්ධන බැංකුව රුපියල් බිලියන 61.5ක මූල්‍ය පහසුකම් ගිවිසුමකට එළැඹුණු බව චීන තානාපති කාර්යාලය ට්විටර් පණිවුඩයක් නිකුත් කරමින් අද සඳහන් කළේය.

චීන මුදල් ඒකකය වන රෙනමින්බි ඒකකයෙන් මූල්‍ය පහසුකම ලැබෙන බවත් ශ්‍රී ලංකා රජය කරන ලද ඉල්ලීමකට අනුව මෙම පහසුකම ලබාදෙන බව එම ට්විටර් පණිවුඩයේ දැක්වේ.

කොවිඩ්-19 වසංගතයට දක්වන ප්‍රතිචාරයට සහාය වීම, ආර්ථික පුනර්ජීවනය, මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය සහ ජීවනෝපය වඩාත් යහපත් කිරීම යනාදියට උපකාර කරගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජය මෙම ඉල්ලීම කළ බව එම ට්විටර් පණිවුඩයේ තවදුරටත් දැක්විණි.

(lankadeepa)

ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ රජය පත්වීමත් සමඟ අවලංගු කරන ලද සැහැල්ලු දුම්රිය ව්‍යාපෘතියකට සම්බන්ධ වූ ජපානය පදනම් කරගත් උපදේශන සමාගමට ශ්‍රී ලංකාව ගෙවිය යුතු මුදල රුපියල් මිලියන 5,896 ක් බව විගණකාධිපතිවරයා අනාවරණය කර තිබේ.

ඉදිකිරීම් කටයුතු ආරම්භ කිරීම සදහා මාස ගණනාවක් පුරා අවශ්‍ය කටයුතු සැකසීමෙන් පසුව අදාළ සමාගමට මෙම ව්‍යාපෘතිය නතර කරන ලෙසට ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් දැනුම්දෙන ලදි.

එවකට පාඨලී චම්පික රණවක  අමාත්‍යධූරය දැරූ මහනගර සහ බස්නාහිර සංවර්ධන අමාත්‍යංශය යටතේ ක්‍රියත්මක වූ මෙම ව්‍යාපෘතිය ජපානයේ ජයිකා ආයතනයේ සහණදායී ණය පහසුකමක් යටතේ ආරම්භ කරන ලද ව්‍යාපෘතියක් වන අතර කොළඹ කොටුවේ සිට මාළඹේ දක්වා කණු මතින් ඉදිවන දුම්රිය මාර්ගයක් සහ සැහැල්ලු දුම්රිය ප්‍රවාහන පද්ධතියක් ඊට ඇතුළත්ය.

ණය ගිවිසුම් අංක 2019011 යටතේ මෙම ව්‍යාපෘතිය ගැන විමර්ශනය කළ විගණකාධිපතිවරයා විසින් ඉහත මුදල ජපාන සමාගම වෙත ගෙවා ඇති බවට අනාවරණය කර ඇති අතර එය රජයේ කිසිදු විධිමත් මූල්‍ය ප්‍රකාශනයක සදහන් කර නොමැති බවද දක්වා ඇතැයි වාර්තා වේ.

(මව්රට )

2020 වසර අග වන විට දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව නඩත්තු කරන පුද්ගල බදු ලිපිගොනු සංඛ්‍යාව දෙලක්ෂ අසූ දහසකට (2,80,000)ක් පමණ වුවද එයින් දැනට බදු ගෙවන්නේ 13%ක ප්‍රමාණයක් බවත් එම සංඛ්‍යාව තිස් පන්දහසක් (35,000) පමණ වන බවත් දේශයට වාර්තා වෙයි. වර්තමාන රජය 2020 අයවැය ලේඛනයෙන් බදු ගෙවිය යුතු අවම ආදායම් මට්ටම රුපියල් ලක්ෂ 30ක් (මිලියන 3ක්) දක්වා ඉහළ දැමීම නිසා 2021 වන විට සක්‍රිය ලිපිගොනු සංඛ්‍යාව දහසය දහස (16,000) පමණ දක්වා පහළ බසිනු ඇති බවද එම දෙපාර්තමේන්තු ආරංචි මාර්ග කියයි.

2019 වසරේදී රුපියල් බිලියන 10ක්ව තිබූ සමස්ත බදු ආදායම බිලියන 6 දක්වා අඩු වී තිබෙන අතර 2021 වන විට තවදුරටත් පහළ බසිනු ඇති බවට අනතුරු ඇඟවේ. සේවක වැටුප් සහ දීමනා මෙන්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ නඩත්තු වියදම් සලකා බැලීමේදී එක රුපියලක් ඉපයීම සඳහා රුපියලකට වැඩි මුදලක් වැයවන බව එහි සේවකයෝ පවසති.

ආදායම් බදු ගෙවන සමාගම් සංඛ්‍යාව 1500ක් පමණ වන අතර එයින් ලැබෙන බදු ආදායම රුපියල් බිලියන 40කි. එහෙත් සත්‍ය වශයෙන් බදු ගෙවන මට්ටමේ ව්‍යාපාරිකයන් සංඛ්‍යාව මේ ප්‍රමාණයෙන් තුන් ගුණයක් පමණ විය හැකි අතර වැඩිදෙනා විවිධ සම්බන්ධතා ගොඩනගාගෙන ආදායම අඩුවෙන් පෙන්වා බදු ගෙවීමෙන් වැළකී සිටින බව සොයාගෙන ඇත. එමෙන්ම සමාගම් ලිපිගොනු විගණනය කිරීමෙන් වැළකී සිටින ලෙස ආණ්ඩුවේ ඇතැම් බලවතුන් විසින් තමන්ට බලපෑම් කරන බවද සේවකයෝ පවසති.

දේශය - යසවර්ධන රුද්රිගූ

ලංකා බැංකුවේ 82 වැනි සංවත්සරයට සමඟාමීව අභිනවයෙන් පිහිටවූ විශේෂ අපනයන ඒකකය ( Export Circle ) ගරු අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂගේ සුරතින් අද (02) දින අරලියගහ මන්දිරයේ දී විවෘත විය.

අන්තර්ජාල තාක්ෂණය ඔස්සේ අගමැති මෙම විශේෂ ඒකකය විවෘත කළ අතර ලංකා බැංකුවේ ප්‍රධාන කාර්යාලයේ වෙළඳ සේවා ඒකකය තුළ මෙම විශේෂ අපනයන ඒකකය ස්ථාපිත කර තිබේ.

ලංකා බැංකුවේ මහා කළමනාකරු ලෙස කටයුතු කරන ඩී.පී.කේ ගුණසේකර  ලංකා බැංකුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම බැංකු සේවකයාට හිමි තිලිණය අග්‍රාමාත්‍ය මහින්ද රාජපක්ෂගේ සුරතින් මෙහි දී ලබාගත්තේය.

මෙහිදී අදහස් දැක්වූ  ලංකා බැංකුවේ සභාපති කාංචන රත්වත්තේ,

සැමවිටම රාජ්‍ය මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති හා අනුගත වෙමින් ඒ ඒ රජයන්හි ආර්ථික සංවර්ධන කාර්යයට යුගයෙන් යුගය උර දුන් ලංකා බැංකුව වත්මන් රජයේ සෞභාග්‍යයේ දැක්ම හා එක්වෙමින් සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ කර්මාන්ත නගා සිටුවීම උදෙසා දිවි උදාන ණය යෝජනා ක්‍රමයත් කාබනික පොහොර නිෂ්පාදනය ප්‍රචලිත කිරීම සහ ඒ සඳහා දිරි ගැන්වීමට සශ්‍රීක ණය යෝජනා ක්‍රමයත් ක්‍රියාත්මක කර තිබෙනවා. ලංකා බැංකුවේ පළමු සභාපති සර් අර්නස්ට් ද සිල්වා මැතිතුමාගේ බංගලාවෙ තමයි අග්‍රාමාත්‍ය කාර්යාලය පිහිටලා තියෙන්නෙ. ඒ නිසා ලංකා බැංකුවේ 82වැනි සංවත්සරය සැමරීමට අගමැති  අරලියගහ මන්දිර පරිශ්‍රය ලබාදීම ගැන මාගේ ප්‍රණාමය පුදකරනවා. 2014 වනවිට සියයට 6ක ආර්ථික වර්ධන වේගයක් ලංකාවේ තිබුණා. රජයේ බැංකු පොලී අනුපාතය සියයට 8-9 වගේ තනි ඉලක්කමකයි පැවතුණේ.ඉතා හොඳ ආර්ථික වර්ධනයක් තිබුණ රටක් තමයි පසුගිය රජය භාරගත්තෙ. එහෙත් 2019 වනවිට බැංකු පොලී අනුපාතය සියයට 15ත් 16ත් දක්වා වර්ධනය වෙලා 2014 තනි ඉලක්කමේ තිබුණු බදු අනුපාතයත් සියයට 15 දක්වා වැඩිවුණා.

අද ආරම්භ කළ අපනයන විශේෂ ඒකකයෙන් රටේ සුළු පරිමාණ, සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ සහ මහා පරිමාණ අපනයනකරුවන්ට එකසේ මූල්‍ය සහ මූල්‍ය නොවන සියලු පහසුකම් සපයමින් රජයේ දේශීය අපනයනකරුවන් නගා සිටුවීමේ කාර්යයට ලංකා බැංකුව උර දී කටයුතු කරනවා යැයි කාංචන රත්වත්තේ  පැවසීය.

ලංකා බැංකුවේ මහා කළමනාකරු ඩී.පී.කේ ගුණසේකර  අපේ අගමැතිතුමා නියෝජනය කළ සමගි පෙරමුණු රජය තමයි ලංකා බැංකුව ගමට ගෙනිච්චෙ. ජනතාවට ලංකා බැංකුව සමඟ කටයුතු කරන්න අවස්ථාව එදා හදලා දුන්නා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ගම්වල ඉන්න අයටත් ලංකා බැංකුවට සම්බන්ධ වෙන්න අවස්ථාව හිමිවුණා. අද වනවිට දක්ෂ උගත් සේවකයින් 9000ක් ලංකා බැංකුවේ ඉන්නවා. පසුගිය කොවිඩි වසංගත තත්ත්වය තුළත් ලංකා බැංකුව විශේෂ සේවාවන් රැසක් ඉටුකළා. දිවයිනපුරා යමින් ධීවර, තේ වතු, ගොවීන් ඇතුළු ව්‍යාපාරිකයන් හමුවෙලා ලංකා බැංකුව තුළ පුළුල් අවස්ථාවන් නිර්මාණය කළා. මේ නිසා ලංකාවේ වැඩිම ආදායමක් ලබපු බැංකුව බවට ලංකා බැංකුව පත්කරන්න අපට හැකිවුණා. පසුගිය වසරවලට සාපේක්ෂව ආදායම් වර්ධනය සියයට 116කින් වර්ධනය කරගන්න හැකියාව ලැබුණේ ඒ නිසයි.

සෞභාග්‍යා ණය යෝජනා ක්‍රමය යටතේ වැඩිම පිරිසකට ණය ලබා දුන් බැංකුව වු‍ණේ ලංකා බැංකුව බවත් සිහිපත් කළ යුතු යැයි ගුණසේකර කියා සිටියේය.‍

මෙම අවස්ථාවට රාජ්‍ය අමාත්‍ය ශෙහාන් සේමසිංහ, අග්‍රාමාත්‍ය ලේකම් ගාමිණී සෙනරත්, මහ බැංකු අධිපති මහාචාර්ය ඩබ්ලිව්.ඩී ලක්‍ෂ්මන්, ලංකා බැංකුවේ සභාපති කාංචන රත්වත්තේ, මහා කළමනාකරු ඩී.පී.කේ ගුණසේකර ඇතුළු ලංකා බැංකුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරී පිරිසක් සහභාගී වූහ.