රටේ දරුණු ආර්ථික අර්බුදයක් අනාගතයේ නැවත ඇති නොවීමට විධිමත් ආර්ථික කළමනාකරණයක් සහිත අයවැයක් මෙවර ඉදිරිපත් කර තිබෙන බව මුදල් රාජ්‍ය අමාත්‍ය ෂෙහාන් සේමසිංහ ප්‍රකාශ කළේය.
ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ දැඩි පීඩාවකට ලක්වූ ජන කොටස් වෙත සහන සැලසීමට මෙන්ම සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාර නගාසිටුවීමට ද මෙවර අයවැයෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කළ බවත් රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා පෙන්වා දුන්නේය.
මුදල් රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා මෙම අදහස් පළ කළේ 2024 අයවැය පිළිබඳ මුදල් අමාත්‍යාංශයේ ඊයේ (20) පැවැති සාකච්ඡාවකට එක්වෙමිනි.
එහිදී වැඩිදුරටත් අදහස් දැක්වූ මුදල් රාජ්‍ය අමාත්‍ය ෂෙහාන් සේමසිංහ මෙසේද පැවසීය.
මෙවර ඉදිරිපත් කළ අයවැය හරහා ආර්ථිකයේ බොහෝ අංශවල වර්ධනයක් ලබා ගත හැකියි. ආර්ථිකයේ වර්ධනයක් ඇති කිරිමට නම් අර්බුදයට පෙර තිබූ ආර්ථික මට්ට්ම වෙත රට ගෙන ඒමට අවශ්‍යයි. ඒ සඳහා ගියවර අයවැය මඟින් පදනම සකස් කළා. මෙවර අයවැය මඟින් ආර්ථික ස්ථාවරභාවය ඇති කිරීමට යෝජනා කර තිබෙනවා. මේ වන විට රටේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වය කොතෙක් දුරට සාර්ථක කර ගෙන තිබේද යන්න මහ බැංකු දත්ත නිරීක්ෂණය කළ විට තහවුරු කර ගත හැකියි.
2023 වසර වෙනුවෙන් අයවැය ඉදිරිපත් කරන අවස්ථාව වන විට රට පැවතියේ අයවැය ලේඛනයක් ඉදිරිපත් කිරීමට හැකි වාතාවරණයක නොවෙයි. ඒ අවස්ථාවේ විශාලතම ආර්ථික කඩාවැටීමක් මෙන්ම දේශපාලන - සමාජයීය අස්ථාවරත්වයත් සමඟ රට සංධිස්ථානයකට පැමිණ තිබුණා.
නමුත් මේ වන විට ලබා ඇති ආර්ථික ස්ථාවරත්වය 2023 වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් කළ අයවැය ලේඛනයේ ප්‍රතිඵල බව පැවැසිය යුතුයි. ඒ වගේම ලබන වසරේ දී 1.8%ක ආර්ථික වර්ධනයක් රජය බලාපොරොත්තු වෙනවා. නමුත් අප සැලසුම් කර තිබෙන්නේ එම ප්‍රමාණය 2%ක් හෝ ඊට වැඩි වර්ධනයක් වෙත ගෙන යාමටයි.
ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදල සහ මෙරට ණය හිමියන් සමඟ ඇති කර ගත් එකඟතා ද මෙවර අයවැය ලේඛනය සැකසීමේදී සැලකිල්ලට ගනු ලැබුවා. විශේෂයෙන්ම අප කොතෙක් දුරට ණය තිරසභාවයක් ඇති කර ගන්නවා ද යන්න ඉතාම වැදගත් වෙනවා. එබැවින් අයවැය යෝජනා සකස් කිරීමේ දී ණය ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණය මෙන්ම තවත් බොහෝ කරුණු පිළිබඳව අවධානය යොමු කළා.
මූලික වශයෙන් අප මේ ආර්ථික අර්බුදය තුළ දැඩි පීඩනයකට හසු වූ ජන කොට්ඨාස කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කර තිබෙනවා.
රාජ්‍ය සේවකයන් කෙරෙහිද වැඩි අවධානයක් යොමු කළා. වසර ගණනාවක් තුළ රාජ්‍ය සේවයට වැටුප් වැඩි වීමක් සිදු ව නැහැ. ඒ අනුව රුපියල් 10, 000 ක අමතර දීමනාවක් ලබාදීමට රජය කටයුතු කළා. ඒ වගේම අඩු ආදායම්ලාභීන්, වකුගඩු රෝගීන්, ආබාධිත දීමනාව ලබන කණ්ඩායම්, වැඩිහිටි දීමනාව ලබන කණ්ඩායම් කියන මේ සියලු දෙනා කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කර තිබෙනවා. ඒ හරහා මිලියන 3 කට අසන්න පවුල් ප්‍රමාණයක් ප්‍රතිලාභ ලැබීමට නියමිතයි.
ඒ වගේම ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාරිකයන් ද දැඩි පීඩාවකට පත් වුණා. ඔවුන් යථාතත්ත්වය පත් කිරිම සඳහා මෙවර අයවැය මඟින් රුපියල් බිලියන 30 කට අධික ප්‍රතිපාදන වෙන්කර තිබෙනවා. තනි ඉලක්කමක අගයක් සහිත සහන පොළියකට ඔවුන්ට ණය පහසුකම් ලබා ගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් සකස් කර තිබෙනවා. පෞද්ගලිකව භාවිත කරන වාහන හැර මෙතෙක් පැවති ආනයන සීමාද අද ඉවත් කර තිබෙනවා.
ජනාධිපති වෘත්තිය සමිති අධ්‍යක්ෂ ජෙනරල් සමන් රත්නප්‍රිය -
ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා මේ රට භාර ගන්න අවස්ථාවේදී පැවති තත්ත්වය ගැන අපි කවුරුත් දන්නවා. ඉන්ධන, ගෑස් පෝලිම් තිබූ රට අද වන විට යම් ස්ථාවරත්වයකට ගෙන ඒමට ජනාධිපතිවරයාට හැකිව තිබෙනවා. ඒ සඳහා ගියවර ඉදිරිපත් කළ අයවැය මඟින් පදනම සකස් කළා. එහි දිගුවක් ලෙස 2024 අයවැය ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. එහිදී රාජ්‍ය සේවක වැටුප රුපියල් 10,000කින් වැඩිකිරීමට යෝජනා කර තිබෙනවා.
කෙසේ නමුත් ජනතාව යම්කිසි පීඩනයකින් සිටින බව අප පිළිගන්නවා. සේවා ගාස්තු ඉහළ මට්ටමක තිබෙන බවත් අප දන්නවා. නමුත් ජනාධිපතිවරයාගේ මෙම ආර්ථික වැඩපිළිවෙළ ඔස්සේ ඉදිරියට ගමන් කළහොත් යහපත් ආර්ථිකයක් ගොඩනඟා ගැනීමට හැකි බව විශ්වාසයි.
ජනාධිපති කාර්යාලයේ ආර්ථික ස්ථායිකරණ ඒකකයේ අධ්‍යක්ෂ ඩබ්ලිව්. එම්. ජී. කුමාරතුංග -
දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා රේගුව සහ සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව ප්‍රධාන වශයෙන් රජයට ආදායම් එකතු කරන ප්‍රධාන ආයතන ත්‍රිත්වයයි. මේ වසරේ දෙසැම්බර් මස 31 වැනිදා වනවිට ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය ආදායම එක්රැස් කරන ප්‍රධාන ආයතන ත්‍රිත්වයයි. රුපියල් කෝටි 310,100 (බිලියන 3,101) රාජ්‍ය ආදායමක් ඇස්තමේන්තු කර තිබෙනවා. එවැනි ඉලක්කයකට යෑමට හැකි වන්නේ නම් රුපියල් බිලියන 3,000 (රුපියල් ට්‍රිලියන 3) සීමාව ඉක්මවා ගිය පළමු අවස්ථාව ලෙස එය ඉතිහාසයට එක්වීමට නියමිතයි.
පසුගිය 17 දා වනවිට මේ වසරේ ගතවූ කාලය තුළ රාජ්‍ය ආදායම රුපියල් කෝටි 239,400 ක් (රුපියල් බිලියන 2,394) වනවා. එයින් රුපියල් කෝටි 141,500 (බිලියන 1,415) ක් දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ද රුපියල් කෝටි 83,200 (බිලියන 832) ක් ශ්‍රී ලංකා රේගුව විසින් ද උපයා තිබෙනවා. සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව උපයා ඇති ආදායම රුපියල් කෝටි 14,700 (බිලියන 147) ක් වෙනවා.
කෙසේ වුවද මේ වසර අවසානය වනවිට මෙම රාජ්‍ය ආයතන ත්‍රිත්වයෙන් රුපියල් බිලියන 3,101 ක ආදායමක් ඇස්තමේන්තු කර තිබෙනවා. ඉදිරි දින කිහිපය තුළ තවත් රුපියල් කෝටි 36,900 (බිලියන 369) ක් ඉපයීමට අපේක්ෂා කරනවා. එයින් රුපියල් කෝටි 15,400 (බිලියන 154) ක් දේශීය ආදායම් දෙපාර්තුමේන්තුවෙන් ද, රුපියල් කෝටි 13,600 (බිලියන 136) ක් ශ්‍රී ලංකා රේගුවෙන් ද වෙනවා. ඉතිරි රුපියල් කෝටි 3,300 (බිලියන 33) සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවෙන් අපේක්ෂා කරනවා.
ඒ අනුව මේ වසරේ දෙසැම්බර් මස 31 වන දා වනවිට සමස්තයක් ලෙස රුපියල් කෝටි 271,900 (බිලියන 2,719) ක රාජ්‍ය ආදායමක් අපේක්ෂා කළහැකි නමුත් 2023 වසරේ ඇස්තමේන්තු ඉලක්කය කරා ගමන් කිරීමට හැකි වන්නේ නම් එය ඉතිහාසයේ ඉහළම රාජ්‍ය ආදායම වාර්තා කිරීමක් වෙනවා.
ඒ වගේම රාජ්‍ය ආදායම තවදුරටත් ඉහළ නංවා ගැනීම වෙනුවෙන් ජනාධිපති කාර්යාලය විසින් විශේෂ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කරනවා. අද වනවිට ශ්‍රී ලංකා රේගුවේ දෛනික ආදායම රුපියල් කෝටි 500 ක් පමණ වී තිබෙනවා. රුපියල් කෝටි 300,000 (ට්‍රිලියන 3) ක ආදායම් ඉලක්කයක් වෙත ළඟාවීමට හැකි වන්නේ නම් එය ප්‍රාථමික ගිණුමේ අතිරික්තයක් ඇති කිරීම දක්වා රටේ ආර්ථිකය නගාසිටුවීම හේතු වෙනවා.
මහ බැංකුවේ ආර්ථික පර්යේෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂ ආචාර්ය පී. කේ. ජී. හරිස්චන්ද්‍ර, ජාතික තරුණ සේවා සභාවේ සභාපති පසිඳු ගුණරත්න, ලක් වනිතා පෙරමුණේ සභාපති ශාන්තිනී කෝන්ගහගේ යන මහත්ම මහත්මීන් ඇතුළු වෘත්තිය සමිති නියෝජිතයන්, යොවුන් සේනාංකයේ හා තරුණ සේවා සභාවේ පිරිසක් ද මෙම සාකච්ඡාවට එක්ව සිටියහ.
