මූල්‍ය විනයක් තිබෙන්නට නම් ශක්තිමත් නියාමන අධිකාරියක් අවශ්‍ය බව සමගි ජන බලවේගය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ඉරාන් වික්‍රමරත්න අවධාරණය කර
සිටියි.
බැංකු මෙන් මූල්‍ය ආයතන ද මහ බැංකුවට නියාමණය කළ නොහැකි නම් ඒ සඳහා වෙනම අධිකාරියක් පිහිටුවන්නැයි ඔහු ආණ්ඩුවට යෝජනා කර සිටියි.
ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතනවල ග්‍රහණයෙන් දුප්පත් ජනතාව මුදා ගැනීමට වැඩ පිළිවෙලක් අත්‍යාවශ්‍ය බවද මන්ත්‍රීවරයා කියා සිටියි.
ඔහු මෙම කාරනා සඳහන් කර සිටියේ, බැංකු විශේෂ විධිවිධාන පනත් කෙටුම්පත පිළිබඳව සිකුරාදා පැවති පාර්ලිමේන්තුවේ විවාදයට සහභාගී වෙමිනි.
'' ජනතා මිත්‍රශීලී පනත්වලට විපක්ෂයේ සිටම සහාය දෙනවා''
'' ලංකා ඉතිහාසයේ මෙතෙක් පැවතියේ රජය ගෙන එන අණ පනත්වලට විරුද්ධවන විපක්ෂයක්.. එහෙත් සජිත් ප්‍රේමදාසගේ නායකත්වයෙන් යුත් සමගි ජන බලවේගය රජය ගෙන එන හොඳ හා ජනතා මිත්‍රශීලී පනත්වලට විපක්ෂයේ සිටම සහාය දෙනවා. රජයට විපක්ෂය සහාය දෙනවා කියන්නේ එයයි. ඒ සඳහා පදවි තානාන්තර අවශ්‍ය නැහැ. දූෂණ විරෝධී පනත හා බහ බැංකුව ස්වාධීන කරන පනතටත් විපක්ෂය සහාය දුන්නා පමණක් නොව අවශ්‍ය සංශෝධන ද ඉදිරිපත් කළා'' යැයි ඉරාන් වික්‍රමරත්න මන්ත්‍රීවරයා කීය.
බැංකු ශක්තිමත් කිරීමට මහ බැංකුවට බලය දීම වෙනුවෙන් අපි පෙනී සිටිනවා. බැංකු අධීක්ක්ෂණයේ දී බැංකුවක් පාඩු ලබන තත්ත්වයක් උදා වන විට එම බැංකුව පවරා ගැනීමට හෝ වෙනත් අවශ්‍ය ක්‍රියා මාර්ග ගැනීමට මෙම පනත මගින් මහ බැංකුවට බලය පැවරීම අපි පිළිගන්නවා.
මූල්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ බැංකු නොවන මූල්‍ය හා ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන අළලා ගැටලු රාශියක් පසු ගිය කාලය පටන් උදා වුනා. මහ බැංකුව මූල්‍ය ආයතන පාලනය කිරීමට තිබෙන බලතල නිසියාකාරව භාවිත නොකරන්නේ නම්, රජය ඒ සඳහා වෙනම අධිකාරියක් පත් කළ යුතු යැයි වික්‍රමරත්න මන්ත්‍රීවරයා අවධාරණය කළේය.
1988 වසර සිට 1992 දක්වා මූල්‍ය ආයතන 18 ක් යට ගියා, 2008, 2010 සහ 2018 වසර වලදීද පෞද්ගලික මූල්‍ය ආයතන කිහිපයක් වසා දමන්නට සිදු වුණා. 2019 වසරේ දී ඇතැම් මූල්‍ය ආයතන තැන්පතු භාරගැනීම අත්හිටවන තහනම් නියෝග නිකුත් කළා. බැංකු නොවන මූල්‍ය සමාගම් පාලනය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය මෙමගින් ඔප්පු වෙනවා.
බැංකු මෙන් මූල්‍ය හා ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන නිසියාකාරව නියාමනය කිරීම මහ බැංකුව විසින් නිසි ලෙස සිදු කළ යුතුයි. එසේ නැතිනම් ඒ සඳහා වෙනත් ආයතනයක් පිහිටුවන ලෙස මන්ත්‍රීවරයා රජයට යෝජනා කළේය.
ෆිට්ච් ශ්‍රේණිගතකිරීම මගින් ලංකාවේ මූල්‍ය ආයතන ගණනාවක්ම 2022 වසරේ දී ශ්‍රේණි පහළට දැමුවේ ද මෙම පසුබිම හේතු කරගෙන බව වටහා ගත යුතුයි. මූල්‍ය විනයක් තිබෙන්නට නම් ශක්තිමත් නියාමන් අධිකාරියක් අවශ්‍යයි.
සමීක්ෂණයකට අනුව ලංකාවේ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ආයතන 507 ක් පමණ තිබෙන බව වාර්තා වී ඇති අතර ඔවුන් 225 % ක අධික පොළි අය කළා, පසුව එදා රජය පොළිය 30 % ක් විය යුතු යැයි සීමාවක් පැනැව්වා.
ලිංගික හිංසනවලට මුහුණ දිය නොහැකිව ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය ණය ලබා ගෙන තිබූ කාන්තාවන් 200 ක් පමණ දිවි නසා ගෙන තිබුණා. මෙම ආයතන දුප්පත් කාන්තාවන්ගේ මර උගුලක් වූ බව පසු ගිය කාලයේ ඔප්පු වුණා. නියාමන ක්‍රියාමාර්ගවල රාජ්‍ය අංශයේ උදාසීනත්වය සහ අසාර්ථකත්වය හේතුවෙන් 2018 වසරේදී පමණක් රුපියල් මිලියන 500ක් වැය කර රජයට මැදිහත් වීමට සිදු විය. එවැනි විනාශයකට වගකිව යුත්තේ කවුද?
මංගල එදා කියපු කතාව
එවැනි පළමු සහනය ප්‍රකාශයට පත් කරමින් 2018 දී එවක මුදල් අමාත්‍ය මංගල සමරවීර මෙසේ පැවසීය.
'' මූල්‍ය සමාගම්වලින් සහ ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය සමාගම්වලින් ණය ලබාගෙන 2018 ජූනි 30 වැනි දිනට මාස 3ක හිඟ මුදල් ඇති කාන්තාවන් 75,000 කට රුපියල් 100,000ක සීමාවක් දක්වා ණය සහන හිමිවේ. මෙම ණය සහන උතුරු නැගෙන හිර ඇතුළු දිස්ත්‍රික්ක 12 ක ජනතාවට හිමි විය. අපේ රාජ්‍ය බැංකු දෙකෙන් විශාල පරිමාණයෙන් ණය ලබා ගෙන ගෙවල නැතිව බොල් ණය ලෙස කපා හරින ලද මුළු මුදල මෙම දුප්පත් ජනතාව වෙනුවෙන් කපා හරින ලද ණය වලට වඩා විශාල ප්‍රමාණයකින් වැඩි ය. වර්තමානය වන විට ණය ප්‍රශ්න ඉතා උග්‍ර වී ඇති බැවින් රජය මේ දුප්පත් ජනතාව මූල්‍ය ආයතනවල ග්‍රහණයෙන් මුදා ගැනීමට වහා යම් පියවරක් ගත යුතුයි'' යැයි හෙතම අවධාරණය කළේය.
එහෙත්, මේ රජය සුරක්ෂිත රටක් හදන්න යැයි බලය අරගෙන පසුව අප්පච්චිලා, බාප්පලා පුතාලා සියල්ල රට බංකොලොත් කරන්න අත ඉස්සුවා. රාජපක්ෂ උපකාරක පන්තියෙන් භාගෙට දේශපාලනය ඉගෙන ගෙන, කබ්රාල්ගෙ ටියුෂන් එකෙන් භාගෙට ආර්ථික විද්‍යාව ඉගෙන ගෙන දැන් වික්‍රමරත්න ටියුෂන් පන්තියෙන් උපාධි ගන්න යනවා රට බංකොලොත් කරපු කට්ටිය. මෙහි අවසන් විපාකය සියල්ල අහිමිවූ ජනතාවට රජයේ රෝහල්වලින් දෙන බෙහෙත් පෙත්ත නිසා මර බිය හට ගෙන තිබෙනවා.
පාර්ලිමේන්තුවේ කථානායක අසුනට වතුර විසිකරලා සෙංකෝලය උස්සලා මිරිස් කුඩු ගහපු ඉතිහාසයයි එදා විපක්ෂයට තිබුනේ. එහෙත් ස.ජ.බ ය වරදට වැරදියි කියනවා, නිවැරදී දෙයක් නම් එය නිවැරදි යැයි නිර්භීතව එයට සහාය දෙනවා.
මහ බැංකු පනත පරිදි අට දෙනෙකුගේ ගණපූරණය සහිතව මුදල් මණ්ඩලයට 11 දෙනෙක් සිටිය යුතුයි රජය යෝජනා කර තිබුණා. එය සංවේදී තොරතුරු කාන්දු කිරීම හරහා දූෂණයට මග පාදන්නට ඉඩ තිබෙන බැවින් සාමාජික සංඛ්‍යාව අටට අඩු කරන ලෙස යෝජනා කළ විට ගනපූරණය තව දුරටත් අටක්ව තිබිය යුතු යැයි නීතිපති උපදෙස් දුන්නා යැයි රජයේ පාර්ශ්වයෙන් පැවසුවා. මුළු සංඛ්‍යාව අටට අඩු කරන කොට ගනපූරණය අටට වඩා අඩු කළ නොහැකි යයි කීම උම්මත්තක ක්‍රියාවක් නොවේ ද යැයි ඉරාන් වික්‍රමරත්න විමසිය. රටට හොඳම නීති ගෙන එන්නට අවශ්‍ය පරිසරය නිර්මාණය කරන විපක්ෂය ස්වාධීන මහ බැංකුවක් වෙනුවෙන් පෙනීසිටින විට හත් දෙනෙකුගේ කමිටුවක අට දෙනෙකුගේ ගනපූරණය තිබිය යුතුයි යන බොළඳ කතා කීයමින් රජය විපක්ෂයේ සහාය ඉල්ලන්නේ කෙසේ ද යැයි ඉරාන් වික්‍රමරත්න ප්‍රශ්න කළේය..